Na co dzień towarzyszą nam przeróżne dźwięki. Każdy oddziałuje w inny sposób. Słyszymy ludzi, głosy zwierząt, różne sygnały generowane przez urządzenia, przyrodę itp. Każdy ruch w przyrodzie powoduje że w powietrzu zaczynają się rozchodzić fale dźwiękowe – czyli akustyczne. Można je nazwać ruchem cząsteczek powietrza.
Ze względu na zakres częstotliwości możemy rozróżnić trzy rodzaje tych fal:
INFRADŹWIĘKI poniżej 20 Hz
DŹWIĘKI SŁYSZALNE – dla większości osób zakres 20 Hz- 16 kHz (1kHz = 1000Hz)
ULTRADŹWIĘKI – powyżej 20 kHz
Niestety – nawet jeśli nie “słyszymy” pewnych częstotliwości to mają one na nas ogromny wpływ przyczyniając się często do wielu chorób zarówno fizycznych jak i psychicznych.
INFRADŹWIĘKI –Mają bardzo dużą długość fali (powyżej 16m) co powoduje że mogą omijać przeszkody i przenosić się na ogromne odległości. Wykorzystywane w świecie zwierząt przez słonie i wieloryby do komunikacji.
Ich częstotliwość jest zbyt mała by była dla nas słyszalna jednak przy dostatecznie wysokich poziomach ciśnienia akustycznego mogą być odbierane przez ucho. Są odbierane również przez receptory czucia wibracji.
Progi słyszalności infradźwięków są tym wyższe im niższa jest częstotliwość.
Np. 12-16 Hz = 90 dB ; 6-8 Hz = 100 dB
Bezpiecznym progiem słyszalności jest 18 Hz
Wyróżniamy następujące zakresy oddziaływania infradźwięków na organizm ludzki:
Poniżej 120 dB – mało szkodliwe przy krótkim okresie trwania
120 – 140 dB – przebywanie w polu infradźwięków może powodować lekkie zakłócenia procesów fizjologicznych i uczucie nadmiernego zmęczenia. Uciski w uszach, dyskomfort, senność, zaburzenia równowagi i funkcji fizjologicznych.
140 – 160 dB – nawet przy krótkim 2 min. działaniu mogą wywoływać zaburzenia fizjologiczne (zmysł równowagi, wymioty) dłuższe działanie – uszkodzenia organiczne.
Powyżej 170 dB – działania nawet śmiertelne, zaburzone oddychanie, wibrowanie narządów wewnętrznych i ich przemieszenia
SKUTKI ODDZIAŁYWANIA
Infradźwięki działają na cały organizm ludzki wywołując drgania rezonansowe klatki piersiowej, przepony brzusznej i organów trawiennych. Może to doprowadzić do: zaburzenia systemu oddychania, chorób układu trawienia, zakłócenia układu równowagi i zmniejszenia ostrości widzenia, skłonności do omdleń, drażliwości, drżenia rąk, zaburzenia snu, bólów i zawrotów głowy.
ŹRÓDŁA INFRADŹWIEKÓW
NATURALNE
– ruchy powietrza i wody
– wodospady
– wyładowania atmosferyczne są źródłem fali infradźwiękowej towarzyszącej grzmotowi
– wiatr opływający wysokie budynki (natężenie czasem nawet powyżej 100 dB)
– lawiny
– trzęsienia ziemi
– halny (wytłumaczenie dla dziwnych zachowań i zgonów)
– zwierzęta – słonie, żyrafy, wieloryby, aligatory
Niektóre zwierzęta słyszące tego typu fale reagują często strachem – np. na parę godzin przed trzęsieniem ziemi które poprzedzone jest falą infradźwiękową, króliki opuszczają zagrożoną strefę, a psy wybiegają z domów. Meduzy natomiast uciekają przed sztormem.
SZTUCZNE
– najgroźniejsze są wybuchy atomowe i termojądrowe
– przemysł – dmuchawy wielkopiecowe, kanały wentylacyjne, kotły, kominy
– młoty pneumatyczne
– miasto – ruch komunikacyjny, pociągi, sprzęt domowy, kotłownie itp
– elektrownie wiatrowe.
ULTRADŹWIĘKI – to fale dźwiękowe których częstotliwość jest zbyt wysoka aby „usłyszał” je człowiek. Fale te są krótkie dzięki czemu mogą mieć specjalne zastosowanie – można je wizualizować, ogniskować i kształtować w wiązki (holografia akustyczna) Częstotliwości te mają jednak zdolność oddziaływania na ciało fizyczne jak również na stan umysłu i świadomość człowieka!
Niektóre zwierzęta jednak mogą emitować i słyszeć ten zakres: pies, szczur, delfin, nietoperz (echolokacja). Najdoskonalszy zmysł echolokacji posiadają delfiny. Za pomocą specjalnego rezonatora na głowie generują precyzyjnie ukierunkowany strumień ultradźwięków. Postrzegają one swoje środowisko z taką samą precyzją jak my widzimy nasz świat oczami odbierającymi światło. Mogą z łatwością odnaleźć ukryte pod piaskiem zwierzęta a także ogłuszyć swe ofiary.
Metody wytwarzania ultradźwięków:
– mechaniczne
– termiczne
– magnetostrykacja
– odwrócenia efektu piezoelektrycznego
– optyczne
ZASTOSOWANIE ULTRADŹWIĘKÓW
– ultrasonografia, echokardiografia
– ogniskowanie i kształtowanie wiązek (np. holografia akustyczna – widzialne obrazy)
– myjki ultradźwiękowe, inhalatory
– do dokładnych obrazów przedmiotów (np. pęknięcia w konstrukcji budynków)
– pomiar odległości
– obróbka powierzchniowa przedmiotów
– zabiegi kosmetyczne (celulit, odświeżanie skóry, peeling kawitacyjny, redukcja drobnych zmarszczek i blizn, owłosienie)
– wskaźnik warunków zewn. (temp., ciśnienie) stopnia zanieczyszczenia)
– Fizykoterapia – drgania powyżej 20 000 Hz stymulują pracę komórek ( działanie cieplne, mechaniczne i fizykochemiczne- mikromasaż)
WPŁYWY ULTRADŹWIĘKÓW NA ZDROWIE:
– działanie przeciwbólowe
– zmniejszenie napięcia mięśni i skurczy
– rozszerzenie naczyń krwionośnych
– Hamowanie procesów zapalnych
– przyśpieszanie wchłaniania tkankowego
– Fonoforeza (polega na wprowadzeniu przez skórę do tkanek określonego leku za pomocą ultradźwięków.)
ZAKAZ: nie wolno stosować ultradźwięków nad sercem i gruczołami płciowymi, przy chorobach nowotworowych,
zaburzeniach krzepnięcia, u niemowląt i dzieci
„NIEWŁAŚCIWIE” STOSOWANE MOGĄ MIEĆ RÓWNIEŻ SZKODLIWE DZIAŁANIE
– groźne choroby krwi
– problemy z układem krążenia (skurcze naczyń krwionośnych)
– wrzody żołądka
– zwyrodnienia gruczołów wewnętrznego wydzielania
– zaburzenia w rozwoju układu kostnego płodu
– trwałe zmiany w oku